PRZESTĘPCY ZABIJAJĄ NASZĄ PRZYRODĘ

Wiele osób myśli, że przestępczość przeciwko przyrodzie to odległy problem. Jednak w rzeczywistości odbiorcami nielegalnych towarów i beneficjentami przestępstw przeciwko przyrodzie są także kraje Unii Europejskiej! Przestępczość przeciwko przyrodzie ma wpływ na życie każdego z nas. Jest bardzo zróżnicowana i obejmuje wiele aspektów życia społecznego i gospodarczego. Dodatkowo nie ogranicza się tylko do pojedynczych krajów, lecz ma również wymiar międzynarodowy. To wielkie wyzwanie dla służb, które często są niedofinansowane i działają w odosobnieniu. Tymczasem według Living Planet Report 2020 nielegalny handel dzikimi zwierzętami jest drugą najważniejszą przyczyną wymierania gatunków, zaraz po utracie naturalnych siedlisk. Z kolei jak pokazuje Living Planet Report 2022 liczebność populacji wszystkich wolno żyjących gatunków spadła w ciągu ostatnich 50 lat aż o 69%. Dlatego należy powstrzymać umyślne degradowanie przyrody oraz zabijanie zwierząt chronionych. W przeciwnym razie zniknie różnorodność biologiczna naszej planety, dzięki której także i my – ludzie – żyjemy.

SWiPE, CZYLI ŚCIGANIE PRZESTĘPSTW PRZECIWKO PRZYRODZIE W EUROPIE

WWF Polska jest jedną z 13 europejskich organizacji realizujących założenia projektu o nazwie SWiPE – Skuteczne ściganie przestępstw przeciwko dzikiej przyrodzie w Europie (nr LIFE19 GIE/BG/000846 – LIFE SWiPE w ramach programu priorytetowego LIFE), którego głównym celem jest obniżenie poziomu przestępczości przeciwko przyrodzie, w szczególności tej związanej z wolno żyjącymi chronionymi gatunkami. W ramach projektu podczas warsztatów I szkoleń poszerzamy wiedzę I świadomość ekologiczną wspólnie z przedstawicielami służby granicznej, prokuratury, sądownictwa oraz policji. Celem projektu jest również poprawa zgodności krajowych systemów prawnych z prawem ochrony środowiska Unii Europejskiej i zwiększenie liczby skutecznie ściganych przestępstw. Dlatego wspieramy działania międzynarodowe i wymianę wiedzy między różnymi służbami oraz ekspertami, których zaangażowanie jest niezbędne do skutecznych działań.

swipe logo banner

Niniejszy materiał został sfinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada wyłącznie WWF Polska.
 

kłusownictwo

KŁUSOWNICTWO
Kłusownictwo jest nielegalną działalnością, która może poważnie wpłynąć na stan ochrony I liczebność gatunków chronionych – obejmuje m.in:
- zabijanie lub przetrzymywanie zwierząt chronionych bez zezwoleń;
- zabijanie lub chwytanie zwierząt w pułapki przy użyciu nielegalnej broni (np. broni do użytku wojskowego) i sprzętu (np. noktowizor w niektórych krajach);
- stosowanie nieselektywnych i okrutnych metod, śmiercionośnych pułapek, które nie są zgodne z zasadami i przepisami UE;
- używanie nielegalnych substancji (np. trucizny) w celu zabijania dzikich zwierząt.

nielegalny handel

NIELEGALNY HANDEL
Handel dziką fauną i florą to sprzedaż lub wymiana żywych zwierząt oraz produktów wykonanych ze zwierząt i roślin. Chociaż istnieją legalne sposoby takiej wymiany, niestety duża część światowych transakcji jest nielegalna. To znaczy, że na sprzedaż konkretnych okazów nie uzyskano odpowiednich zgód, a ich pozyskiwanie nie uwzględnia dobra przyrody. Tam, gdzie gatunki zwierząt i roślin są intensywnie wykorzystywane do celów handlowych, ich populacje mogą ulec wyczerpaniu, w szczególności gdy zagrażają im również inne czynniki, takie jak utrata siedlisk I kłusownictwo. Nielegalny handel dziką fauną i florą jest jedną z głównych przyczyn wymierania gatunków na świecie. Ponadto może skutkować wprowadzeniem gatunków inwazyjnych i rozprzestrzenianiem się chorób odzwierzęcych. Dodatkowo nielegalny handel często wiąże się z przestępczością zorganizowaną i korupcją.

przemyt

PRZEMYT
Przemyt i popyt na egzotyczne produkty wykonane z zagrożonych roślin i zwierząt zagraża różnorodności biologicznej, która ma kluczowe znaczenie dla funkcjonowania naszej planety. Dlatego handel zagrożonymi gatunkami jest regulowany na szczeblu krajowym i międzynarodowym. Posiadanie w prywatnym domu lub przewożenie objętych ochroną roślin czy zwierząt jest dozwolone, jeśli np. posiadacz zgłosi taki okaz do specjalnego rejestru i posiada dokumenty poświadczające jego pochodzenie oraz zgody stosownych organów. W innym przypadku posiadanie lub przewożenie chronionych zwierząt lub roślin może stanowić przestępstwo.

CO JESZCE WARTO WIEDZIEĆ?

Z raportu WWF wynika, że polskie służby napotykają poważne problemy w walce z przestępczością przeciwko przyrodzie. Tylko w latach 2015-2020 polscy celnicy przejęli ponad 420 000 okazów objętych ochroną gatunków roślin i zwierząt, a policjanci ujawnili 33 870 naruszeń ustawy o ochronie przyrody.
Więcej tutaj »

Przestępczość przeciwko przyrodzie to złożony problem, który dotyka różnych obszarów życia społecznego i gospodarczego. Dlatego ściganiem tego typu przestępstw zajmują się różne służby, zarówno krajowe, jak i międzynarodowe. Do najważniejszych należą – Policja, Prokuratura, Krajowa Administracja Skarbowa. W pierwszej kolejności należy powiadomić Policję.

Na specjalnej liście gatunków objętych ochroną przepisów Konwencji Waszyngtońskiej (CITES) widnieje ok. 30 tys. gatunków zagrożonych, z czego ok. 10 tys. to zwierzęta. Szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć na stronie rządowej pod tym likiem: CITES - gatunki zagrożone wyginięciem. Pełna lista wraz z wyszukiwarką jest dostępna na stronie Species+. Korzystając z niej, możemy sprawdzić, czy dany gatunek jest zagrożony. Pamiętajmy jednak, aby używać też zdrowego rozsądku i zawsze zachować szczególną ostrożność oraz unikać przedmiotów wykonanych z części pochodzenia zwierzęcego lub egzotycznych roślin.