ŚRODOWISKO
O NAS
ZAANGAŻUJ SIĘ
KONTAKT
-
Fundacja WWF Polska
ul. Usypiskowa 11
02-386 Warszawa
kontakt@wwf.pl
Wbrew zapowiedziom rządu o odejściu od betonowania rzek i konieczności ich renaturyzacji, PW Wody Polskie razem z Ministerstwem Infrastruktury deklarują, że budowa zapory na Wiśle w Siarzewie „pozostaje w planach inwestycyjnych” rządu. Decyzja nie tylko jest nieopłacalna ekonomicznie – oznacza zniszczenie cennej przyrody nad Królową Polskich Rzek, co odbije się na mieszkańcach najuboższego w wodę rejonu w Polsce.
24 grudnia 2024 r. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska poinformował o wydaniu decyzji odmawiającej uzgodnienia środowiskowych uwarunkowań dla nowego stopnia wodnego na Wiśle – Siarzewo! Jednocześnie GDOŚ uchylił wcześniejszą pozytywną decyzję RDOŚ w Bydgoszczy z 2017 r. dla tej inwestycji. Była to bardzo dobra wiadomość dla społeczeństwa i dla całej polskiej przyrody. Niestety, Wody Polskie zaskarżyły decyzję GDOŚ do sądu.
Od lat wraz z innymi organizacjami pozarządowymi wskazywaliśmy na brak potrzeby realizacji tego wybitnie szkodliwego i drogiego przedsięwzięcia. Wbrew wielu opiniom nowy zbiornik na Wiśle poniżej Włocławka nie miałby istotnego znaczenia przeciwpowodziowego, energetycznego ani nie pełniłby funkcji nawadniającej dla Kujaw. Mitem jest też potencjalne zapewnienie przez stopień Siarzewo bezpiecznego funkcjonowania zapory Włocławek.
Według uchwały poprzedniego rządu żegluga na Wiśle między Gniewem a Solcem Kujawskim ma odpowiadać 3% udziału przewozów na drodze wodnej Dolnej Wisły. Czyli ma zostać zwiększona do 8,4 tysięcy ton rocznie, co daje w sumie tylko 3 pociągi towarowe. Absurdem jest więc zarówno regulacja Wisły, jak i budowa Siarzewa. Ten sam efekt można osiągnąć codziennie transportem kolejowym, nie szkodząc przyrodzie – wskazuje Ryszard Babiasz, Specjalista ds. ochrony ekosystemów rzecznych WWF Polska.
Transport rzeczny nie jest ani tani, ani ekologiczny. Rozwój transportu rzecznego wiąże się z ogromnymi trwałymi przekształceniami rzek i ich dolin, zwiększonym zagrożeniem powodzią i suszą oraz zwiększoną emisją gazów cieplarnianych ze zbiorników zaporowych.
Budowa stopnia Siarzewo byłaby katastrofalna w skutkach dla ekosystemu Wisły – Królowej Polskich Rzek! W planach tej inwestycji jest zalanie tysięcy hektarów terenów chronionych siecią obszarów Natura 2000. Pod wodą znalazłyby się więc siedliska rzadkich gatunków roślin i zwierząt, w tym lasy łęgowe i piaszczyste łachy, gdzie gniazdują liczne gatunki ptaków związanych z korytem rzeki.
Negatywne oddziaływanie zapory w Siarzewie sięgałoby daleko w dół i w górę od miejsca inwestycji. A to spowoduje zniszczenie jedynych na tej rzece miejsc, gdzie mogłyby się rozmnażać jesiotry ostronose – poniżej zapory we Włocławku. Nowy stopień wodny Siarzewo przekreśliłby więc szansę na powrót ryb wędrownych, w tym jesiotra ostronosego i łososia – podkreśla dr Alicja Pawelec, Kierowniczka Zespołu Ochrony Ekosystemów Wodnych WWF Polska.
Nowy stopień wodny oprócz strat środowiskowych spowodowałby również ogromne wydatki, głównie z budżetu Skarbu Państwa. Jeszcze w 2017 r. budowa ta miała kosztować ok. 2,2 mld zł, w 2021 r. było to już 4,5 mld, a w 2023 r. ówczesny rząd poinformował, że koszt inwestycji wyniesie 7,5 mld zł. W trakcie postępowania odwoławczego od decyzji środowiskowej dla Siarzewa przedsięwzięcie zdążyło zdrożeć nieomal 3-krotnie! Nowa zapora na Wiśle miałaby powstać do 2032 r.
Więcej na temat mitów dotyczących regulacji rzek tutaj.
WWF Polska postuluje, by zamiast budowy nieefektywnej i szkodliwej dla środowiska zapory wdrożyć w woj. kujawsko-pomorskim metody retencji wody, polegające na odtwarzaniu obszarów podmokłych oraz wsparciu retencji obszarowej – na rowach, zwiększenia dostępności dopłat dla rolników w zakresie tolerancji wylewów rzeki i obecności bobrów.
Kalendarium projektu Kaskady Dolnej Wisły:
Dowiedz się więcej z naszych raportów, w których przyjrzeliśmy się Siarzewu z perspektywy:
Opracowanie merytoryczne: dr Alicja Pawelec, Kierowniczka Zespołu Ochrony Ekosystemów Wodnych
Redakcja: Ewa Paluszkiewicz, Specjalistka ds. Komunikacji
Przypisy:
[1] Raport WWF Polska: Określenie hydrogeologicznego wpływu planowanego stopnia i zbiornika wodnego Siarzewo na obszary przyległe (Kujawy), Fundacja WWF Polska, 2021