WWF przypomina:

Rok 2020 okazał się papierkiem lakmusowym naszej relacji ze środowiskiem. O skutkach prowadzonej m.in. przez Polskę polityki względem klimatu i bezpieczeństwa ekologicznego dotkliwie przypomniała nam nie tylko epidemia koronawirusa, ale także pożary nad Biebrzą, susza, a zaraz po niej intensywne deszcze, podtopienia i powodzie. Trwająca kampania wyborcza pokazuje, że kwestia ochrony klimatu stała się istotnym elementem dyskursu politycznego. Kluczową dla naszej przyszłości neutralność klimatyczną do 2050 roku wpisał do swojego programu kandydat Rafał Trzaskowski. Apelujemy do Prezydenta Andrzeja Dudy o przyjęcie takiego samego postulatu - jeszcze nie jest za późno.

Zmiana klimatu już tu jest 

Połowa Polaków wskazuje na zanieczyszczenie środowiska i zmianę klimatu jako największe zagrożenie dla świata¹. W Polsce te zagrożenia możemy już obserwować na własne oczy. Średnia roczna temperatura w Polsce wzrosła z 7,5°C do ok. 10°C na przestrzeni stu lat. Ostatni rok był najcieplejszym w całej polskiej historii pomiarów, a liczba dni upalnych w ostatnich dekadach wzrosła trzykrotnie. To efekt zmiany klimatu, która popycha nas coraz bardziej w kierunku katastrofy klimatycznej.  

Niezależnie od poglądów politycznych, Polacy niepokoją się zmianą klimatu i stanem środowiska naturalnego². Nic dziwnego – rosnąca liczba gwałtownych zjawisk atmosferycznych, pożarów, a także nasilające się upały, nawałnice, susze, wezbrania sztormowe czy powodzie, dotykają nas już dziś. Odpowiedzialna za ich powstawanie zmiana klimatu jest sprowadzana na nasze głowy od kilkudziesięciu lat przez polityków różnych opcji. Ich działania, a częściej dojmująca bierność wobec wizji realnych zagrożeń sprawiła, że dziś znaleźliśmy się w bardzo niebezpiecznym miejscu. Miejscu, w którym możemy nazwać ludzkość zagrożonym gatunkiem. Nadal jednak możemy zapobiec naszej własnej zagładzie. Odpowiedzią jest neutralność klimatyczna. Czy kandydaci na urząd prezydenta wiedzą, jak ją osiągnąć?

Neutralność klimatyczna zamiast katastrofy  

Drastyczna utrata różnorodności biologicznej to obok zmiany klimatu jedne z największych wyzwań XXI wieku. By chronić nas oraz kolejne pokolenia przed katastrofalnymi skutkami tych procesów, a także by zatrzymać degradację środowiska naturalnego politycy muszą dążyć do osiągnięcia neutralności klimatycznej najpóźniej do połowy wieku. Jednym z największych wrogów czyhających na drodze do neutralności klimatycznej jest węgiel. Z tego względu niezbędna jest między innymi zmiana sposobu, w jaki pozyskujemy energię. Musimy jak najszybciej zaprzestać spalania paliw kopalnych (w tym węgla i gazu), wycinania lasów na biomasę czy pod uprawy roślin energetycznych. Niezbędne jest wstrzymanie kuriozalnych planów związanych z przekształceniem rzek w wodne autostrady czy tamowania ich w celu budowania destrukcyjnych dla ekosystemów rzecznych hydroelektrowni.

Jak wynika z analizy, na przełomie 2018 i 2019 r. tylko co trzeci badany popierał dotychczasową politykę państwa dotyczącą ochrony środowiska³. Najwyższy czas ją zmienić. Oprócz transformacji sektora energetycznego przyszły prezydent Rzeczpospolitej powinien mieć świadomość konieczności zadbania o zrównoważoną gospodarkę wodną, w której nie ma miejsca na regulację rzek czy prowadzenie robót melioracyjnych uniemożliwiających zatrzymanie wody w glebie. Konieczne jest też wsparcie rolnictwa ekstensywnego i odejście od intensywnych upraw i hodowli zwierząt na masową skalę. Potrzebujemy nowego spojrzenia na transport, gdzie wyznacznikiem rozwoju nie będzie długość nowych dróg, ale mniejsze emisje CO₂ z tego sektora. Musimy zadbać też o gospodarkę leśną. Aby zneutralizować naszą dotychczasową emisję dwutlenku węgla (ok. 400 mln ton) lasy ją pochłaniające musiałyby zajmować 104 mln ha. To powierzchnia ponad 3 razy większą niż Polska. Obecnie lasy w Polsce zajmują 9 mln ha⁴. Musimy więc zrobić wszystko, aby chronić te cenne ekosystemy. Modernizacji wymagają też nasze budynki, z których emisje stanowią dziś 15% całkowitej emisji CO₂ w Polsce⁵. 

Czy rozwiązania na kryzys klimatyczny, jakie oferują Polakom Rafał Trzaskowski i Andrzej Duda wypełnią oczekiwania Polaków i naszej planety? Nadchodzące 5 lat prezydentury może mieć kluczowe znaczenie dla naszej przyszłości. To od nas zależy jaki scenariusz wybierzemy dla nas i kolejnych pokoleń. 12 lipca 2020 oddaj swój głos mądrze! 

 

Autorka: Aleksandra Świetlik

Źródła:

¹ Badanie Bridge na zlecenie WWF Polska „Pierwsze ekologiczne wybory Polaków”, 2020 
² Tamże 
³ "Postawy Polek i Polaków wobec polityki ochrony środowiska", 2019 
⁴ http://www.kobize.pl/uploads/materialy/Inwentaryzacje_krajowe/2014/NIR-2014-PL-v1.3.pdf 
⁵ Europejska Agencja Środowiska