Kredytobiorco, wzywamy Cię do spłaty długu! Twoje zobowiązanie rośnie z każdym dniem, a wierzyciel odmawia negocjacji! Nie przypominasz sobie nieuregulowanych zobowiązań? To nie pomyłka! Od dziś na kredyt żyjemy wszyscy. 2 maja wypada w tym roku Polski Dzień Długu Ekologicznego.
Polska wykorzystała właśnie wszystkie zasoby naturalne Ziemi, które mogą odnowić się w ciągu roku. Od teraz każde nasze zakupy, podróże, wyświetlanie filmu czy nawet czytanie książki przy świetle elektrycznym to działania, za które zapłacą przyszłe pokolenia. A częściowo my sami, w niedalekiej przyszłości.
Już teraz coraz bardziej odczuwamy ekologiczne koszty kredytu, który zaciągamy co roku od ponad 50 lat. Doświadczamy coraz częstszych ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak fale upałów powodujące w całej Europie pożary, nawracające susze i niedobory wody, a także problemów jak utrata różnorodności biologicznej – w ten sposób planeta „domaga się spłaty długu”.
Apetyt rośnie w miarę jedzenia
Korzystać z zasobów Ziemi ponad jej możliwości zaczęliśmy już dawno. Po raz pierwszy światowa konsumpcja przekroczyła dostępne zasoby naturalne Ziemi pod koniec 1970 r. Od tego czasu każdego roku dzieje się to coraz szybciej, pomimo naszej rosnącej świadomości. W połowie lat 80. XX wieku Dzień Długu Ekologicznego wypadał w listopadzie, w latach 90. kredyt zaciągaliśmy w październiku, od kilku lat dzień ten przypada na przełomie lipca i sierpnia.
Nasz dług to już 12 lat!
Ślad ekologiczny to wskaźnik umożliwiający oszacowanie zużycia zasobów naturalnych w stosunku do możliwości ich odtworzenia przez Ziemię. Przy jego obliczaniu bierze się pod uwagę zużycie paliw kopalnych (gazu, ropy, węgla), wody, gleby, emisję dwutlenku węgla czy liczbę złowionych ryb. Na tej podstawie ustala się Dzień Długu Ekologicznego, dzieląc ogół zasobów naturalnych Ziemi przez ślad ekologiczny. Następnie wynik mnoży się przez liczbę dni w roku. Na podstawie tych danych naukowcy ocenili, że przez ostatnie 49 lat ludzkość żyła obciążona kredytem przez ponad 4,5 tys. dni. To w sumie aż 12 lat!
Polska konsumuje ponad stan!
Światowy Dzień Długu Ekologicznego, w 2022 roku, przypadł 28 lipca. Jego dokładna data na ten rok zostanie ogłoszona 5 lipca przez Earth Overshoot Day. Świat wchodzi w Dzień Długu Ekologicznego później niż Polska. To dlatego, że większość ludzi na świecie, żyjąca w biedniejszych krajach, konsumuje znacznie mniej niż my czy inne bogate kraje Północy. Gdyby każdy człowiek na Ziemi miał taki sam wpływ na środowisko jak przeciętny mieszkaniec Polski, to zasoby, które mogą się odnowić w ciągu roku, byłyby zużywane już 2 maja. W tym roku bowiem Polki i Polacy w niecałe 5 miesięcy wykorzystali swoją część zasobów naturalnych Ziemi. Aby zaspokoić nasz apetyt, potrzebowalibyśmy około 1,8 planet takich jak Ziemia!
Im kraj bogatszy, tym bardziej eksploatuje Ziemię i ma większy ślad ekologiczny. Niechlubnym wyjątkiem jest tu Polska, która w tym roku zaczęła żyć na kredyt wcześniej niż bogatsze Niemcy czy Francja. Nasz wysoki ślad ekologiczny spowodowany jest m.in. ogromnymi emisjami gazów cieplarnianych z nieefektywnego i przestarzałego systemu energetycznego opartego na węglu. A główny składnik śladu ekologicznego to właśnie dwutlenek węgla, który pochodzi ze spalania paliw kopalnych.
Choć sytuacja w Polsce nie wygląda różowo, są też dobre informacje. Od 1990 r. udało się nieznacznie zmniejszyć nasz ślad ekologiczny (z 3,83 globalnych ha1 na mieszkańca do 3,3 gha na mieszkańca). Jednak przed nami wciąż wiele do zrobienia!
Jak spłacić dług?
Nasz sposób gospodarowania zasobami i nadmierna konsumpcja sprawiły, że stoimy dziś w obliczu kryzysu klimatycznego, utraty różnorodności biologicznej i coraz gorszej jakości powietrza. Potrzebujemy pilnych, globalnych działań, które będą zmierzać do zmniejszenia naszego negatywnego wpływu na klimat i środowisko. Global Footprint Network podaje, że obniżenie emisji CO2 ze spalania paliw kopalnych o połowę oznaczałoby opóźnienie daty Dnia Długu Ekologicznego o 93 dni. Kolejne dni możemy „zaoszczędzić” przechodząc na zeroemisyjny transport (12 dni), ograniczając światowe spożycie mięsa o połowę (5 dni) i zmniejszając marnowanie żywności o połowę (11 dni). Rozwiązania są dostępne, tylko musimy z nich skorzystać!
Zobacz jak możesz przeciwdziałać kryzysowi klimatycznemu! »
Szukaj
