Dobre ekopraktyki na Wielkanoc

Święta wielkanocne zbliżają się wielkimi krokami. Wiele z Was na pewno już szykuje wiosenne dekoracje i zaczyna myśleć o jadłospisie na świąteczne śniadanie. Ale jak przygotować święta z głową i jednocześnie – w zgodzie z naturą? Podpowiadamy, jak planować wielkanocne posiłki i na jakie dekoracje warto postawić, by nie szkodzić planecie!

W dalszej części artykułu:
1. Naturalne sposoby na barwienie jajek na Wielkanoc
2. Dekoracje wielkanocne bez plastiku
3. Wielkanoc bez mięsa
4. Wielkanoc bez resztek

 

1. Naturalne sposoby na barwienie jajek na Wielkanoc

Masz w planach robienie pisanek? Postaw na naturalne rozwiązania! Popularne, gotowe farbki zawierają dużo chemii, która może uczulać. Jeśli skorupka pęknie, szkodliwe składniki dostaną się do jajka, a takiego nie powinno się już jeść. Poza tym niektóre barwniki mogą niestety zawierać brokat, czyli mikroplastik. Na szczęście jest ekoalternatywa w postaci naturalnych „barwników”. Uzyskamy je dodając do wody odpowiedni (w zależności od tego, jaki kolor chcemy uzyskać) składnik kuchenny:

1. Kolor czerwony: burak
2. Kolor bordowy: łupiny cebuli
3. Kolor brązowy: kawa, czarna herbata
4. Kolor niebieski: czerwona kapusta
5. Kolor zielony: szpinak, natka pietruszki
6. Kolor żółty: kurkuma

By zabarwić jajka, można zrobić wywar, wymoczyć lub zagotować jajka. A żeby pisanki były błyszczące, można do wody dodać odrobinę octu, albo przetrzeć po barwieniu wacikiem nasączonym olejem! Można też dodatkowo na zabarwionych jajkach wyskrobać nożykiem piękne wzory.

Jeśli chcesz, by efekt barwienia był intensywniejszy, najlepiej wybrać takie z białą skorupką. Zachęcamy też, by do farbowania (i na co dzień!) wybierać jajka z oznaczeniem „0”, czyli jaja od kur z chowu ekologicznego.

 

2. Dekoracje wielkanocne bez plastiku

Zamiast kupować plastikowe dekoracje, postaw na naturalne ozdoby. Świetnym pomysłem może być stroik wykonany z gałązek, np. z cięć pielęgnacyjnych. Umieść go w wazonie i przyozdób wykonanymi z tektury z odzysku zawieszkami np. w kształcie pisanek. Nie ma też nic lepszego niż dekoracja, którą można zjeść… Dlatego na wielkanocnym stole czy parapecie, pięknie będzie się prezentować także samodzielnie posiana rzeżucha czy szczypiorek. Jako „doniczki” możesz wykorzystać skorupki jajek, które zostały po przygotowywaniu świątecznych posiłków.

Z kolei zamiast papierowych serwetek, które po zużyciu wylądują w koszu na zmieszane i nie nadadzą się już do recyklingu, lepiej postawić na wielorazowe chusteczki. Lniane albo bawełniane serwetki w jednolitym kolorze, będą pięknie wyglądać na stole, niezależnie od okazji.

Planujesz prezenty „na zajączka”? Sprawdź, jak zapakować je z tego, co masz w domu »

 

3. Wielkanoc bez mięsa

Podstawą diety przyjaznej planecie i człowiekowi jest budowanie jej w oparciu o produkty roślinne i opcjonalnie niewielkie ilości produktów pochodzących od zwierząt. Intensywny chów zwierząt ma negatywny wpływ na środowisko z powodu ogromnej emisji gazów cieplarnianych i wielu zanieczyszczeń. To także przyczyna znacznych przekształceń środowiska.

Według Living Planet Report 2024 ponad 80% wszystkich terenów rolniczych, stanowiących 40% powierzchni Ziemi nadającej się do zamieszkania, służy właśnie hodowli zwierząt (np. pastwiska) lub uprawie roślin paszowych. Ograniczenie lub całkowita rezygnacja z mięsa jest drogą do zmniejszenia tej skali. W diecie planetarnej mogą się oczywiście znaleźć niewielkie ilości produktów pochodzenia zwierzęcego, ale warto, aby były wysokiej jakości, np. z certyfikatem świadczącym o standardzie produkcji i dobrostanie zwierząt.

Prawdą jest, że tradycyjne wielkanocne dania obfite są w mięso. Jednak zachęcamy do spróbowania nowych smaków i wprowadzania alternatyw dla tradycyjnych posiłków. Może zamiast pieczonych wędlin, upieczesz pyszny pasztet z soczewicy, a kiełbasę w żurku zastąpisz białą fasolą? Z kolei sałatka jarzynowa będzie równie pyszna bez jajek, a pastę jajeczną zastąpisz pastą z ciecierzycy! Tegoroczny późny termin Wielkanocy pozwoli też cieszyć się wieloma kwietniowymi świeżymi warzywami, np. szpinakiem, sałatą, rzodkiewkami, botwiną.

 

4. Wielkanoc bez resztek

W Polsce co roku wyrzucamy blisko 5 mln ton żywności, z czego 60% w naszych domach. A szczególnie w okresach świąt, ilość marnowanego jedzenia może wzrosnąć. Dlatego zachęcamy do tego, by przede wszystkim odpowiednio planować posiłki. Wraz z rodziną koniecznie zróbcie wspólną listę posiłków i zakupów dostosowaną do liczby świętujących osób. Dobrze jest też przed zakupami zrobić zdjęcie lodówki, żeby wiedzieć, co już w niej jest. Na zakupy wybierz się najedzony/najedzona i nie ulegaj promocjom – kup tylko tyle, ile potrzebujesz!

Jednak mimo odpowiedniego zaplanowania i ograniczenia ilości przygotowanych posiłków, często w święta mamy po prostu za dużo jedzenia. Dlatego warto zadbać, by nic się nie zmarnowało, bo wyrzucona żywność to zmarnowane nie tylko nasze pieniądze, ale też zasoby planety. Według raportu Living Planet Report 2024, za żywnością, którą tracimy lub marnujemy, stoi 1/5 gruntów rolnych i wody zużywanej na potrzeby upraw.

 

Autorka: Aleksandra Czajkowska
Wsparcie merytoryczne: Agata Szczebyło