Komisja Europejska opublikowała 1 czerwca 2018 r. pakiet nowych propozycji legislacyjnych, dotyczących Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) w okresie 2021-2027.
Środki zaproponowane przez KE na rzecz WPR i LIFE nie odpowiadają na potrzeby realizacji ogólnych celów Unii Europejskiej, służących zapobieganiu utraty różnorodności biologicznej i degradacji środowiska, a także odpowiedniego sposobu finansowania projektów dotyczących ochrony przyrody.
Oznacza to, że budżet UE nie wyposaży Europy w narzędzia potrzebne do sprostania kluczowym wyzwaniom XXI wieku, oraz jej zobowiązaniom międzynarodowym w zakresie zmiany klimatu, ochrony przyrody i zrównoważonego rozwoju.
"KE nie sprosta wyzwaniom środowiskowym stojącym przed Europą i nie poradzi sobie z prawdziwymi przyczynami degradacji środowiska. W szczególności propozycja dotycząca WPR jest daleka od obiecywanych ambicji. Ignoruje potrzebę przeglądu unijnych instrumentów polityki, aby przesunąć zasoby na wsparcie rolników w przejściu na bardziej zrównoważony system rolnictwa i produkcji żywności. Chociaż nastąpił wzrost finansowania programu LIFE (jedyny instrument finansowy UE poświęcony wyłącznie współfinansowaniu projektów z dziedziny ochrony środowiska i klimatu), będzie
to zdecydowanie niewystarczające, aby móc stawić czoła kryzysowi środowiskowemu, z którym mamy
do czynienia (…)" - komentuje Andrea Kohl, pełniąca obowiązki dyrektora Biura ds. Polityki Europejskiej WWF.
Gruntowna reforma istniejącego systemu dotacji w pierwszym filarze oraz wzmocnienie rozwoju obszarów wiejskich, zgodnie z zaleceniami WWF, wymagałyby odpowiedniego rozdziału budżetu na środki wspierające przejście na bardziej zrównoważone rolnictwo i przynoszące korzyści dla przyrody. Obejmuje to takie działania jak pakiety środowiskowe, rolnictwo ekologiczne, Natura 2000 lub działania rolnośrodowiskowo-klimatyczne. Niestety, propozycja Komisji nie uwzględnia tak gruntownej reformy, a przyszła WPR nadal będzie pozbawiona zachęt i narzędzi, które lepiej wynagradzają rolników, którzy aktywnie przyczyniają się do osiągnięcia celów w zakresie ochrony środowiska.
Spójność polityki, dobre zarządzanie i efektywna odpowiedzialność powinny być cechami nowoczesnej i zorientowanej na wyniki WPR, ale pod tym względem Komisja zaproponowała jedynie większą pomocniczość i elastyczność. W nowej WPR większa odpowiedzialność i decyzyjność będzie spoczywać na państwach członkowskich, jednak brak odpowiednich zabezpieczeń, zachęt budżetowych i dobrych narzędzi monitorowania nie zachęci do realizacji niezbędnych ambitnych działań dotyczących ochrony środowiska.
"Komisja nie odpowiedziała na apel ponad 250 000 obywateli, którzy w ramach konsultacji społecznych zażądali naprawy nieuczciwej i nieskutecznej WPR. Obecnie odpowiedzialność spoczywa na państwach członkowskich, które nie są zobowiązane do wprowadzenia koniecznych zmian" - powiedział Jabier Ruiz, starszy specjalista ds. polityki w dziedzinie rolnictwa z Biura Polityki Europejskiej WWF. "Na Parlamencie i Radzie spoczywa teraz jeszcze większa odpowiedzialność, aby dostosować tę politykę do przyszłości i stworzyć zrównoważony system produkcji żywności i zrównoważonego rolnictwa, sprawiedliwy dla konsumentów, rolników i dla naszej planety”.
W odniesieniu do regulacji LIFE, WWF uznaje propozycję zwiększenia finansowania działań na rzecz ochrony przyrody, jak i walki ze zmianą klimatu, ale ponawia prośbę o przeznaczenie 1% całkowitego budżetu na LIFE, a nie tylko 0,4 % - jak jest to zaproponowane. Propozycja pozostaje również niejednoznaczna w odniesieniu do niektórych istotnych kwestii operacyjnych i proceduralnych, które należy pilnie wyjaśnić, aby zapewnić większy dostęp do dotacji mniejszym wnioskodawcom.
"Program LIFE pozostaje kluczowym narzędziem tworzenia innowacyjnych podejść do ochrony przyrody i zapobieganiu zmianie klimatu. Ważne jest jednak, aby pamiętać, że środki dostępne na LIFE są marginalne i nie stanowią nawet 1% budżetu UE, o co wnioskował WWF i ponad 200 innych organizacji. Na proponowanym poziomie program nie będzie w stanie podejmować wyzwań, przed którymi stoimy, w związku ze zmianą klimatu i degradacją środowiska"- powiedziała Anke Schulmeister, koordynator budżetu UE z Biura Polityki Europejskiej WWF.
WWF wzywa Parlament Europejski i państwa członkowskie do usunięcia niedociągnięć w przedstawionej propozycji dotyczącej WPR oraz do zwiększenia środków na program LIFE.
Stanowisko Fundacji WWF Polska oraz polskich organizacji ekologicznych i społecznych na temat przyszłości Wspólnej Polityki Rolnej po 2020 roku dostępne jest na stronie.
Projekty legislacyjne dotyczące przyszłego kształtu WPR są dostępne na stronie.
Szukaj
