14 lutego 2019

Myśleliście, że tylko my, ludzie mamy licencję na podryw? Nic z tych rzeczy! Sposoby zwierząt na zaprezentowanie swojego wdzięku są znacznie bardziej spektakularne. Co więcej, każdy gatunek ma swój własny. Poznajcie te najciekawsze.

,,U różnych gatunków zwierząt możemy obserwować cały przekrój ciekawych zachowań godowych. Warte szczególnego poznania są tańce godowe batalionów czy tokowiska głuszców. Ptaki te w naprawdę niezwykły sposób zabiegają o względy samic’’! - mówi Piotr Chmielewski z WWF Polska.


Gniazdo rozkoszy
Tak zwykło się nazywać tajemnicze kręgi na dnie Oceanu Spokojnego, u wybrzeży Japonii. Zagadkowe ślady tworzy maleńka rybka o nazwie rozdymka. Kto by pomyślał, że to właśnie ona tak dobrze ,,zna się na rzeczy’’? Ona, a dokładnie on, bo gniazdo rozkoszy tworzy zawsze samiec. Przez kilka godzin niestrudzenie odciska na dnie oceanu kształt swojego ciała, a powstały na piasku ślad, dekoruje muszelkami i kamyczkami. Kompozycja taka nierzadko przybiera imponujące rozmiary, bowiem jej średnica osiąga niekiedy aż dwa metry! Efektowny ,,dołek’’ to nic innego jak ,,bajera’’ - nasz casanova układa się pośrodku ,,luksusowego łoża’’ i bezwstydnie oczekuje na samicę. Co dzieje się potem? Możecie sobie tylko wyobrazić!

 

Pas cnoty
Zazdrość obecna jest nie tylko w świecie ludzi. W jaki sposób zwierzęta gwarantują sobie poczucie, że żaden inny samiec nie wykorzysta ich partnerki? Jednym z nich jest założenie jej (po odbytych godach) czegoś w rodzaju... pasa cnoty. W rzeczywistości jest to białkowa wydzielina, która tężeje pod wpływem kontaktu z powietrzem - uniemożliwia ona odbycie kopulacji z kolejnym (innym) samcem. Który gatunek tak mocno rozwinął w sobie potrzebę seksualnej władzy? Myślicie pewnie, że chodzi o jakiegoś ssaka, ale zwyczaj ten jest charakterystyczny dla niektórych prostoskrzydłych - czyli... owadów. Biała wydzielina nie jest jedyną formą seksualnej dominacji u zwierząt. Ćmy na przykład zostawiają w drogach rodnych samicy (poza nasieniem) chitynowe kolce. To pewnego rodzaju „przeszkody”, zastawiane na potencjalnego rywala. Próba zdrady zakończyłaby się dla konkurenta bardzo boleśnie…

 

Worek z nagiej skóry i okrzyki podniecenia
Nadzwyczajne zabiegi upiększające tuż przed randką są znane nie tylko nam. Samce wielu gatunków zwierząt także stosują w okresie godów całkiem sporo beauty-tricków! Sztandarowym przykładem są samce fregat wielkich (ptaki). Kiedy samiec zauważy partnerkę, zaczyna kręcić na boki głową, a wtedy przy jego szyi uwydatnia się ogromny worek z nagiej skóry. Worek ma barwę jaskrawo-purpurową. Jest wypełniony po brzegi powietrzem, i wygląda jakby zaraz miał pęknąć. Taka ozdoba nie tylko pomaga samcom zwabić samicę - jest również sposobem znaczenia terytorium. Kolorowy worek przy szyi to tylko część tego, co ma do zaoferowania samiec fregaty wielkiej. Charakterystyczne dla tego gatunku w czasie godów są także pokazy trzepotania skrzydłami w rytm wydawanych okrzyków podniecenia. To się dopiero nazywa flirt!



Miłość w kolorze blue
Kolejnym przykładem są żaby moczarowe. Aby zyskać atencję samic, samce przybierają wyjątkowo atrakcyjną, bo błękitną barwę. Odcień zależny jest od... aury – im cieplej i słoneczniej, tym podton jest bardziej jaskrawy. W czasie godów, zmieniają się także inne elementy wyglądu prezentowanych płazów - pojawiają się m.in. tzw. modzele godowe, czyli zrogowaciała narośl na palcach przednich kończyn. Jeśli zaś chodzi o sam przebieg randki, to tu znów nie ma wielkich różnic z naszymi, ludzkimi obyczajami. Żabi samiec również zjawia się wcześniej niż partnerka - zatem nie tylko kobiety przybywają jako drugie, żabie samice także wiedzą, że warto dać na siebie poczekać... Ze wstydem musimy przyznać, że samce żab moczarowych są o wiele bardziej romantyczni niż niejeden mężczyzna, bowiem samce żab moczarowych oczekują na swoją wybrankę… śpiewając dla niej! Tak rozpoczęte spotkanie nie może skończyć się inaczej jak opadnięciem na dno w ampleksusie. To tam samica składa skrzek.

ampleksus

Miłosne arie na replay’u
Każdy z nas ma taką piosenkę, której słucha na okrągło. Funkcja zapętlenia muzycznego utworu jest także bardzo dobrze znana w przyrodzie. Korzystają z niej np. głuszce, właśnie w czasie toku. Samce są wtedy w stanie wykonać dla partnerki swój miłosny utwór aż dwieście razy z rzędu!

 

Tęczowy taniec
Tzw. pająk pawi (Maratus volans) należący do rodziny skakunowatych, znany jest z tego, że przed swoją partnerką odstawia... prawdziwe show! Odwłok samca mieni się niemalże wszystkimi barwami tęczy: czerwienią, zielenią, żółcią, błękitem oraz bielą, i to właśnie dzięki niemu (temu odwłokowi), może wabić samicę w tak spektakularny i widowiskowy sposób. Gody latających pawich pająków zwykło się wręcz opisywać jako tęczowy taniec. Gdy samiec zauważy samicę, ,,stuka’’ przednimi odnóżami, a  następnie prostuje na przemian - tylne (które, względem ogólnych proporcji ciała, są wyraźnie długie). Układ ten kończy się rozpostarciem kolorowej kryzy - przywodzącej na myśl pawi ogon. Taki sposób na podryw zawsze kończy się sukcesem.
Zresztą taniec jest u zwierząt bardzo często spotykaną formą podrywu. Gody batalionów są chyba najbardziej ekstrawaganckim tańcem, jaki można zaobserwować w naturze. To passodoble z elementami tanga i polki. Równie widowiskowe są pląsy żurawi mandżurskich. W połączeniu z ich majestatycznym wyglądem, całość prezentuje się naprawdę bajecznie i zjawiskowo.

 

 

To wszystko tylko nieliczne przykłady potwierdzające to, że świat zwierząt jest niezwykły, a chęć zwrócenia na siebie uwagi reprezentanta płci przeciwnej nie jest wyłącznie ludzką domeną. Udowodniliśmy też, że panowie mogą się od zwierząt jeszcze wiele nauczyć. Choćby tego śpiewu w oczekiwaniu na pojawienie się swojej wybranki. Walentynki w naturze? Podobają nam się znacznie bardziej niż te nasze, zawłaszczone przez kicz i tandetę. U zwierząt również mamy do czynienia z pewnego rodzaju ,,grą”, ale ta jest efektem wyłącznie własnego wysiłku. Taki samiec rozdymki - ileż w jego staraniach twórczej inwencji, prawda?

 

 

Kontakt:
Piotr Chmielewski/ pchmielewski@wwf.pl
Młodszy Specjalista ds. ochrony bioróżnorodności

 

 

Źródła:

Rozdymka: https://www.crazynauka.pl/czym-sa-tajemnicze-kregi-na-dnie-oceanu

Prostoskrzydłe: http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C29133%2Cekspert-zadziwiajace-zachowania-owadow-podczas-zalotow-i-godow.html

Fregata wielka: https://www.medianauka.pl/fregata-wielka

Żaba moczarowa: http://czlowiekiprzyroda.eu/plazy-polski-przewodnik-terenowy/zaba-moczarowa-rana-arvalis

Głuszec: https://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/aktualnosci/toki-gluszcow-rozpoczete

Pająk pawi: http://wyborcza.pl/1,76842,16329735,Przepiekny_pajeczy_taniec_w_kolorach_teczy.html

Batalion: http://jestemnaptak.pl/artykul/batalion

Żuraw mandżurski: http://jestemnaptak.pl/artykul/zuraw-mandzurski?fbclid=IwAR1oUR3Us7W34QPiSagtu7ZXK5Z_ZvBfLO3DkaC36u-3--OmeICDkBWSFSI

 

Co Ty możesz zrobić?

W ciągu ostatnich 50 lat populacja dzikich zwierząt zmniejszyła się o 69%. Tylko wspólnie możemy odwrócić ten proces. Pomóż nam chronić ginącą przyrodę! Wspierając nasze działania, pomagasz chronić najcenniejsze obszary przyrodnicze oraz zagrożone gatunki zwierząt, których życie zależy od stanu naszej planety.

Chcę pomóc!