14 października 2020

Nasza planeta nie daje kredytów.
Nadmiernie konsumując rujnujemy nie tylko nasz budżet,
ale także środowisko naturalne.  

Ograniczone środki - susza

ZIEMIA NIE JEST BANKIEM  

Zdarza się, że co miesiąc wydajemy więcej niż zarabiamy, korzystamy z kart kredytowych, kredytów, pożyczek. I nagle tracimy pracę, bank nie chce nam udzielić kredytu, nie ma z czego pożyczać. Podobnie jest z naszą planetą – pula „kredytów” się kończy, „lokaty” potrzebują nie miesięcy czy lat, ale dziesięcioleci, aby się odnowić. Ludzie korzystają z zasobów natury, podobnie jak milioner z karty o nieograniczonych środkach. Bierzemy coraz więcej, znaczniej więcej niż potrzebujemy, a źródła zasobów – kurczą się. Żyjemy na kredyt, którego nie spłacamy na bieżąco.  

LOKATY NIEODNAWIALNE  

WODA – Chociaż Ziemię w niemal 71% pokrywa woda, to tylko 2,5% z niej to woda słodka, a tylko 1% tej wody jest dostępny dla ludzi. Prawie połowa światowej populacji stanie w obliczu poważnego niedoboru wody do 2030 r. 

LASY – skutki działań człowieka już doprowadziły do ​​utraty około 40% światowych lasów.  
Tracimy lasy w tempie 10 milionów hektarów rocznie, co można porównać do powierzchni 14 milionów boisk piłkarskich. 

ZIEMIA - Prawie 40% powierzchni Ziemi wolnej od lodu wykorzystujemy na produkcję żywności. Co 5 sekund erozja gleby dotyka powierzchnię boiska piłkarskiego, a żeby wytworzyć 2-3 centymetry gleby trzeba aż 1000 lat. 

KREDYTOBIORCY  

LUDZIE – było nas ok. 1,7 miliarda na przełomie XIX i XX wieku, aktualnie jest 7,8 miliarda a w 2050 roku będzie nas 9 miliardów.  

Ze względu na zwiększone spożycie białka zwierzęcego popyt zarówno na mięso, jak i na paszę dla zwierząt pochodzenia roślinnego (głównie zboża i soję), wzrośnie o prawie 50% do 2050 r. 

Zmiany liczby ludności na świecie

Wykres - wzrost zaludnienia zeimi

 

WYCENA KREDYTÓW OD ZIEMI  

W skali światowej przyroda dostarcza ludziom usługi warte około 125 bilionów dolarów rocznie. Są to tzw. usługi ekosystemowe, które otrzymujemy od Ziemi, czyli świeże powietrze, czysta woda, żywność, energia, leki oraz inne produkty i surowce.

  • Jeśli miarą są pieniądze, szacuje się, że usługi świadczone przez ekosystemy są warte dwukrotność światowego PKB. Utrata różnorodności biologicznej w samej Europie kosztuje kontynent około 3% jego PKB, czyli 450 mln euro rocznie.  
  • Nadmierna eksploatacja Ziemi prowadzona przez ludzi poważnie osłabia zdolność przyrody do podtrzymywania życia, funkcjonowania społeczeństw i gospodarek. 

Pobierz fakturę za usługi ekosystemowe planety Ziemi:

Faktura od Ziemi

 WSKAŹNIK BANKRUCTWA  

Wskaźnik Żyjącej Planety (Living Planet Index - LPI) pokazuje, że liczebność populacji kręgowców spadła aż o 68% w ciągu ostatnich 40 lat. Jeśli podtrzymamy aktualną tendencję, to do 2050 roku mniej niż 10% lądu pozostanie wolne od śladów ingerencji człowieka. Ludzkość, sposób naszego odżywiania, sposób finansowania naszych społeczności oraz gospodarek, spychają przyrodę wraz z usługami ekosystemowymi, z których korzysta człowiek, na krawędź. 

Living Planet Report wykres
Źródło: WWF (2020) Living Planet Report - 2020: Ratunek dla różnorodności biologicznej. Almond, R.E.A., Grooten M. and Petersen, T. (Eds). WWF, Gland, Szwajcaria.

W ostatnich dziesięcioleciach aktywność człowieka miała drastyczny wpływ na siedliska oraz zasoby naturalne, od których zależy egzystencja dzikich zwierząt i ludzkości. 20% powierzchni Amazonii zniknęło w ciągu zaledwie 50 lat. W okresie ostatnich 30 lat z powierzchni Ziemi zniknęło około połowy koralowców występujących w płytkich wodach. Jednocześnie szacuje się, że 90% wszystkich ptaków morskich na świecie ma w żołądkach fragmenty plastiku. W roku 1960 było to jedynie 5%. Przewiduje się, że do 2050 r. degradacja gleby i zmiana klimatu łącznie zmniejszą plony średnio o 10% na świecie i do 50% w niektórych regionach. 

Produkcja żywności w dużej mierze zależy od zwierząt zapylających – ponad 75% wiodących na świecie upraw korzysta z dobrodziejstw zapylania. Niektóre z upraw – zwłaszcza owocowe i warzywne – są kluczowymi źródłami pożywienia człowieka. Wysoka wydajność intensywnych upraw na dużą skalę, np. jabłek, migdałów i nasion oleistych, zależy od zapylania przez owady. Nie inaczej jednak ma się sprawa w przypadku upraw w mniejszych gospodarstwach rolnych krajów rozwijających się, gdzie zdrowe populacje dzikich zwierząt zapylających znacznie zwiększają wydajność plonów. Pod względem ekonomicznym zapylanie zwiększa globalną wartość produkcji upraw o 235-577 mld USD rocznie dla samych rolników oraz pozwala na utrzymanie niskich cen dla konsumentów poprzez zapewnienie stabilnych dostaw. Niestety, działalność człowieka powoduje ogromne obciążenie tego niezwykle ważnego zasobu. 

 

Źródło: Living Planet Report 2020 - Przewodnik dla młodzieży >>

 

JAK UNIKNĄĆ BANKRUCTWA ZIEMI

REGULAMIN ŚWIADOMEGO KONSUMENTA 

1. Zapamiętaj, że Ziemia ma ograniczone środki, tak jak Twój portfel! 

2. Pomyśl dwa razy zanim coś kupisz – czy naprawdę tego potrzebujesz? 

3. Ogranicz jedzenie mięsa i innych produktów odzwierzęcych -  jedz więcej lokalnych warzyw i owoców. 

4. Jeżeli coś się popsuje - sprawdź czy możesz to naprawić, zanim kupisz nowe.

5. Kupuj rzeczy trwałe, dobrej jakości, zamiast kupować często a tanio – to się opłaca.  

6. Unikaj opakowań, a jeśli już to szukaj tych nadających się do segregacji - im prostsze opakowanie tym lepiej! 

7. Rób remanent w szafkach kuchennych, na pewno są tam rzeczy, o których nie pamiętasz.  

8. Na zakupy idź zawsze z listą lub aplikacją zakupową i z pełnym brzuchem. 

9. Wymagaj od producentów, żeby dbali o zrównoważony rozwój.

10. Wybieraj polityków, dla których cele środowiskowe są ważne.
 

 

Źródło: Living Planet Report 2020 - Przewodnik dla młodzieży >>

 

ZDROWY SYSTEM – ZDROWA PLANETA  

  • Powietrze, którym oddychasz, woda, którą pijesz i żywność, którą jesz, ostatecznie zależą od różnorodności biologicznej. Niektóre przykłady są oczywiste: bez roślin nie byłoby tlenu, a bez pszczół do zapylania nie byłoby owoców ani orzechów.  
  • Drzewa mogą absorbować zanieczyszczenie powietrza na obszarach miejskich.  
  • Ponad 75% światowych upraw żywności, w tym owoce i warzywa oraz niektóre z najważniejszych upraw handlowych, takich jak kawa, kakao i migdały, jest zapylanych przez zwierzęta. 

Gdy zastanowimy się nad tym, które z gałęzi gospodarki, przemysłu korzystają z przyrodniczych zasobów, okaże się, że….wszystkie. Bez przyrody nie ma światowej gospodarki i przemysłu. Przyroda determinuje i limituje działalność człowieka, reguluje otoczenie, wspiera i oferuje przeżycia duchowe, estetyczne, umożliwia rekreację i zapewnia nam zdrowie psychiczne. Przyroda to nasza żywność, surowce do medycyny, czysta woda, uregulowane stosunki wodne (tu znowu w grę wchodzi bezpieczeństwo – np. przeciwpowodziowe), czyste powietrze, uregulowany klimat (w którym ekstremalne zjawiska pogodowe są rzadkością), czysta gleba, której nie dotyka zjawisko erozji. Dobrze funkcjonujące ekosystemy to zdrowe i bezpieczne środowisko dla ludzi, zwierząt (też gospodarskich), to nasze bezpieczeństwo i nasza przyszłość.  

Zależymy od przyrody – czy tego chcemy czy nie. 

 

Kampania Ograniczone Środki 

Fundacja WWF Polska wraz z agencją Walk, która odpowiadała za kreacje stworzyła kampanię Ograniczone Środki, która odbyła się w 2020 roku. Celem działań było pokazanie Polakom zależności pomiędzy nadmierną i niewłaściwą konsumpcją a degradacją topniejących zasobów Ziemi. 

Kontakt: 

Komunikacja: Magdalena Wieczerzyńska mwieczerzynska@wwf.pl

Dział ochrony przyrody: Marta Grzybowska mgrzybowska@wwf.pl

 

Dobra inwestycja Twoich środków to wsparcie naszych działań:

 

Biblioteka:

https://explore.panda.org/forests#intro
https://www.theguardian.com/news/2018/mar/12/what-is-biodiversity-and-why-does-it-matter-to-us
IPBES Assessment Report on Land Degradation and Restoration - Summary for Policymakers_
Global Assessment Report on Biodiversity and Ecosystem Services
https://kopalniawiedzy.pl/globalne-ocieplenie-wzrost-temperatury-atmosfera-cykl-atmosferyczny,29263
https://explore.panda.org/freshwater 
https://www.un.org/development/desa/en/news/population/world-population-prospects-2019.html 
http://www.fao.org/state-of-forests/en/ 
https://www.wwf.pl/srodowisko/klimat 
www.panda.org
www.wwf.pl

Polecamy

Living Planet Report Lasy - walka z wirusami