20.12., mimo braku dowodów naukowych, które wsparłyby słuszność takiego działania, przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen zaproponowała państwom członkowskim Unii Europejskiej obniżenie statusu ochronnego wilka w Konwencji Berneńskiej. Wzywamy państwa członkowskie Unii Europejskiej do odrzucenia tej propozycji.

Konwencja Berneńska Rady Europy to najstarsza na świecie konwencja w dziedzinie ochrony przyrody, która równocześnie dotyczy ochrony zarówno gatunków, jak i ich siedlisk, i obowiązuje od 1979 r. Postrzega się ją jako pierwotny/definiujący akt prawa międzynarodowego, dzięki któremu powstała Dyrektywa Siedliskowa Unii Europejskiej, będąca kamieniem węgielnym prac nad ochroną przyrody Unii Europejskiej. Do tej pory żaden z byłych przewodniczących Komisji nie proponował obniżenia poziomu ambicji planów odnoszących się do wilka na forum międzynarodowym.

„To skandaliczne ogłoszenie, które nie ma naukowego uzasadnienia, ale jest motywowane wyłącznie powodami osobistymi i podważa nie tylko status ochronny wilka, ale także wszelkie wysiłki na rzecz ochrony przyrody w UE” – powiedziała Sabien Leemans, starszy specjalista ds. polityki różnorodności biologicznej z Biura Polityki Europejskiej Fundacji WWF. „Prezydent von der Leyen celowo poświęca dziesięciolecia prac na rzecz ochrony przyrody dla swoich korzyści politycznych, powtarzając próby swoich sojuszników politycznych, aby instrumentalnie wykorzystać wilka jako kozła ofiarnego problemów społeczno-gospodarczych w społecznościach wiejskich. Jest to niedopuszczalne i może stworzyć niebezpieczny precedens dla wszystkich gatunków i siedlisk na terytorium UE i poza nim”.

Zaledwie w listopadzie ubiegłego roku UE odrzuciła podjętą przez Szwajcarię próbę obniżenia statusu ochronnego wilka. Dlatego zdaniem wielu posunięcie to stanowi zwrot jedynie o charakterze politycznym, ponieważ odrzucenie prób Szwajcarii zostało uargumentowane, tym że w oparciu o najnowsze dane wilk nie osiągnął pożądanego stanu ochrony w większości państw członkowskich UE.

Ta zmiana podejścia jest tym bardziej nieuzasadniona, że zgodnie z wynikami przeprowadzonej przez Komisję szczegółowej analizy populacji wilków w UE  nie ma żadnych naukowych dowodów na to, że populacja wilków zwiększyła się znacząco w ciągu roku.  

„Wilk to gatunek drapieżnego ssaka, nie pluszowa maskotka. Może czynić pewne problemy, szczególnie na obszarach, gdzie zwierzęta gospodarskie nie są odpowiednio chronione. Działania mające na celu zmniejszenie konfliktu na linii wilk-człowiek są podejmowane na wielu obszarach. Są w nie zaangażowane zarówno urzędy państwowe jak i organizacje pozarządowe oraz obywatele. Również Fundacja WWF Polska, przy współpracy z regionalnymi dyrekcjami ochrony środowiska od lat przekazuje hodowcom grodzenia elektryczne, aby właściwie mogli chronić swoje stada. W ostatnich latach przekazano 140 zestawów grodzeń elektrycznych dla hodowców.” – dodaje Rafał Rzepkowski, Specjalista ds. Ochrony Gatunków, Fundacja WWF Polska. Chcesz wesprzeć Fundację WWF Polska w jej działaniach na rzecz ochrony wilka w Polsce?  

adoptuj wilka

To ogłoszenie jest również sprzeczne z wolą opinii publicznej, gdyż stanowi jaskrawy kontrast z niedawno opublikowanym badaniem dotyczącym postrzegania współistnienia z dużymi drapieżnikami przez społeczności rejonów wiejskich w 10 krajach Europy. W jego wynikach widać jasno, że 68% mieszkańców wsi uważa, że wilki powinny być objęte ścisłą ochroną, a ponad dwie trzecie (72%) uważa, że mają one prawo do koegzystowania.

„Wniosek sabotuje rolę UE jako wiarygodnego i wiodącego partnera na forach międzynarodowych i kwestionuje autentyczność jej wysiłków na rzecz osiągnięcia globalnych celów w zakresie różnorodności biologicznej” – stwierdziła Sabien Leemans. „Zaledwie rok temu prezydent von der Leyen wygłosiła zdecydowane oświadczenie, w którym poparła przełomowe porozumienie określające wytyczne dotyczące globalnych działań na rzecz przyrody do roku 2030 wraz z resztą społeczności międzynarodowej. Dzisiejsze oświadczenie poddaje w wątpliwość te międzynarodowe zobowiązania”.

Wprowadzenie zmiany Konwencji Berneńskiej wymaga jeszcze decyzji Rady Europejskiej, a co za tym idzie głosu większości państw członkowskich Unii, które poparłyby wniosek Komisji Europejskiej. Wcześniej w 2023 roku 12 ministrów środowiska zwróciło się  do komisarza Sinkeviciusa z jasnym stanowiskiem przeciwko obniżaniu statusu ochronnego wilka.