EUROWA to europejska sieć zrzeszająca ekspertów ds. pomocy zwierzętom zaolejonym, a Fundacja WWF Polska od ponad dwóch lat jest jej członkiem. W ramach współpracy staramy się sprawić, by procedury reagowania na kryzysowe sytuacje związane z rozlewami substancji ropopochodnych w krajach europejskich były jak najlepiej opracowane i wdrożone, co zagwarantuje konieczną ochronę ekosystemu morskiego i ludzi. Bo w końcu druzgocące skutki rozlewów mogą dotknąć nie tylko organizmy i siedliska morskie, ale także lokalne społeczności.

Bałtyk jest jednym z najbardziej zatłoczonych mórz świata. Zgodnie z danymi Komisji Ochrony Środowiska Morskiego Bałtyku (HELCOM) rocznie przez Cieśniny Duńskie do lub z Bałtyku wpływa ponad 50 000 jednostek. Niestety liczba ta, już i tak duża, za kilka lat najpewniej będzie większa – z roku na rok odnotowuje się bowiem wzrost liczby pływających na Bałtyku jednostek.

Duży ruch tankowców oraz statków pasażerskich i towarowych na Bałtyku może grozić – oprócz istniejącego już zanieczyszczenia hałasem – możliwością przypadkowego wycieku substancji ropopochodnych. Nie jest to czarnowidztwo – niestety w przeszłości na Bałtyku wielokrotnie dochodziło do rozlewów olejowych i zdarzały się przypadki zaolejenia ptaków.

Nie znamy dnia ani godzin, ale musimy być przygotowani

Ptak zalany olejemNa pytanie, kiedy kolejny raz dojdzie do katastrofy na Bałtyku, nikt z nas nie zna odpowiedzi. Jednak chcąc w razie potrzeby udzielić odpowiedniej pomocy cierpiącym zwierzętom, musimy być gotowi.

Kluczem do skutecznej pomocy zaolejonym zwierzętom jest wcześniejsze przygotowanie oraz zrozumienie, że taka pomoc musi być zintegrowana z ogólną operacją reagowania na rozlewy olejowe – tłumaczy Jadwiga Ziomacka, Specjalistka ds. Ochrony Ekosystemów Morskich w Fundacji WWF Polska. – Opanowanie rozlewu olejowego na dużą skalę jest złożone, długie i trudne pod względem logistycznym, a ratownicy pomagający zwierzętom muszą być uwzględnieni w takiej operacji od początku do końca.  

Jak sprawić, by wszystkie te założenia stały się rzeczywistością? Właśnie na tym skupiają się europejscy eksperci ds. pomocy zwierzętom zaolejonym zrzeszeni w sieci EUROWA (ang. European Oiled Wildlife Assistance). Fundacja WWF Polska jest jej członkiem od 2020 roku. 

Sieć EUROWA – konkretne cele i konkretne wymogi 

Misją utworzenia EUROWA jest zwiększenie profesjonalizmu w zakresie reagowania na sytuacje kryzysowe z udziałem zaolejonych zwierząt.  Do spełnienia tego celu niezbędne są: 

  1. opracowanie konkretnych i opartych na wytycznych międzynarodowych ekspertów (!) kryzysowych planów pomocy zwierzętom zaolejonych; 
  2. stworzenie zdyscyplinowanego, skoordynowanego i profesjonalnego zespołu reagowania, który można w szybko zebrać i wysłać do kraju potrzebującego pomocy w UE.   

Dobrze funkcjonujący system przygotowania i reagowania na pomoc zaolejonym zwierzętom powinien uwzględniać także szkolenia podmiotów zaangażowanych, wolontariuszy i ekspertów oraz rozwój obiektów czy sprzętu. Co więcej, programy ćwiczeń powinny zapewniać ciągłe testowanie i doskonalenie umiejętności osób zaangażowanych – dodaje Jadwiga Ziomacka z Fundacji WWF Polska. 

Razem dotrzemy do polityków 

Eksperci i instytucje zrzeszone w sieci EUROWA chcą edukować i angażować przedstawicieli władzy, aby pokazać im możliwą skalę sytuacji kryzysowych z zaolejonymi zwierzętami oraz możliwe konsekwencje (nie tylko przyrodnicze, lecz także gospodarcze) podobnych katastrof morskich.    

Pomoc zaolejonym ptakomSama świadomość wagi zagrożenia nie wystarczy do zabezpieczenia przyrody. Rządzący powinni dowiedzieć się, jak skutecznie przygotować kraj do sytuacji kryzysowych dotyczących pomocy zwierzętom, które ucierpiały w wyniku rozlewu substancji ropopochodnych. Skutecznie, czyli w sposób gwarantujący możliwie najszybszą i profesjonalną interwencję, a tym samym możliwie najmniejsze straty w ekosystemie morskim.     

Przedstawienie naukowych i eksperckich rekomendacji tego typu działań to nadrzędny cel dwóch warsztatów skierowanych do władz krajów europejskich, jakie zorganizowano w ramach projektu EUROWA-2 w 2022 roku.    

Naszą wizją jest to, aby każdy europejski kraj przybrzeżny był dobrze przygotowany na pomoc zaolejonym zwierzętom. Jest kilka krajów, przykładowo Holandia, które poczyniło w tym kierunku wielkie postępy, lecz w całej Europie wciąż pozostaje wiele do zrobienia. Koniec końców to obowiązkiem władz każdego kraju jest skoordynowanie pomocy zaolejonym zwierzętom w razie potrzeby. Warto przy tym skorzystać ze wsparcia wolontariuszy i ekspertów z sieci EUROWA – podsumowuje Jadwiga Ziomacka z Fundacji WWF Polska.   

 

Logo EUROWAChcesz wiedzieć więcej? Skontaktuj się pod adresem @email lub odwiedź stronę www.eurowa.eu.  

Działania sieci EUROWA są możliwe dzięki finansowaniu z europejskiego Funduszu Ochrony Ludności w projektach EUROWA-1 i EUROWA-2.