PROJEKT LECA

W kwietniu 2023 r. Fundacja WWF Polska wraz z jedenastoma partnerami przystąpiła do międzynarodowej inicjatywy mającej na celu ochronę populacji dużych drapieżników występujących w Karpatach, w tym wypracowanie scenariuszy, które pozwolą na ich bezkonfliktowe sąsiedztwo z ludźmi.
 

Duże drapieżniki są ważnym elementem ekosystemów Karpat. To tam mieszka jedna z największych populacji rysia euroazjatyckiego (Lynx lynx), wilka szarego (Canis lupus) i niedźwiedzia brunatnego (Ursus arctos) w Europie.

W ramach projektu LECA (z ang. Supporting the coexistence and conservation of Carpathian LargE CArnivores), współfinansowanego w ramach Programu INTERREG Europa Środkowa, międzynarodowy, ekspercki zespół projektowy wspólnie wypracuje sposoby ochrony dużych drapieżników na terenie Karpat. W ramach projektu ma zostać zbudowany kompleksowy, zrównoważony system monitorowania dużych drapieżników (wilków, niedźwiedzi, rysi) i oferując wspólne rozwiązania w zakresie zwalczania kłusownictwa i rozwiązywania konfliktów między ludźmi a dużymi drapieżnikami.

Pierwsze obserwacje w Bieszczadach

W 2023 roku rozpoczęliśmy działania terenowe w polskiej części Bieszczadów w ramach projektu LECA. Aby skutecznie przeciwdziałać konfliktom na linii człowiek-drapieżnik, musimy wiedzieć, jaki jest zasięg występowania konkretnych gatunków - dlatego zimą rozpoczęliśmy monitoring rysi na południu naszego kraju. Tylko takie podejście daje szansę na powstawanie nowych populacji tego gatunku, a w konsekwencji jego skuteczną ochronę. Montowanie fotopułapek czasem może nie być takie proste, jakby się mogło wydawać, co widać na zdjęciu obok.

 

Monitoring jest skuteczny – mamy już pierwsze obserwacje rysi w Bieszczadach!

Jak uniknąć konfliktów?

Co rodzi konflikty człowiek-drapieżnik? Czasem ZBYT bliskie sąsiedztwo, np. gdy niedźwiedzie podchodzą w okolice ludzkich osiedli i zabudowań w poszukiwaniu jedzenia. To bardzo inteligentne zwierzęta, które gdy raz się nauczą, że gdzieś mają łatwy dostęp do pożywienia – będą tam wracać. Zamiast polować, chętnie korzystają z naszych odpadków, dlatego już wiele lat temu opracowaliśmy projekt tzw. ,,niedźwiedzioopornych" kontenerów, których niedźwiedzie nie są w stanie otworzyć i zniechęcają się do przychodzenia w dane miejsce. W ramach pierwszego etapu projektu LECA sfinansowaliśmy zakup 3 takich kontenerów, które już możecie znaleźć w Bieszczadach!

Z ludźmi i dla ludzi

Celem projektu ma być wspólne wypracowanie mechanizmów umożliwiające jak najbardziej bezkonfliktowe współistnienie rysi, wilków i niedźwiedzi z ludźmi zamieszkującymi tereny ich występowania. Dlatego działania projektowe będą realizowane przy współpracy z mieszkańcami Karpat, żeby potrzeby lokalnych społeczności godzić z ochroną dużych drapieżników.

Projektowi przewodniczy Uniwersytet G.J. Mendla w czeskim Brnie, a uczestniczą w nim przedstawiciele parków narodowych, uczelni wyższych, organizacji pozarządowych, instytucji rządowych i służb leśnych z Rumunii, Słowacji, Polski, Czech, Węgier i Słowenii.

Projekt potrwa do 31 marca 2026 r.