EUDR już obowiązuje!

29 czerwca 2023 roku weszło w życie rozporządzenie EUDR (European Union Deforestation Regulation). Dotyczy ono wprowadzania na rynek unijny (w tym polski) i wywozu z UE (w tym Polski) niektórych towarów i produktów związanych z wylesianiem i degradacją lasów. Co to oznacza w praktyce?

Co to jest EUDR?

Rozporządzenie UE dotyczące wylesiania (EUDR) to przełomowy akt prawny mający na celu ograniczenie degradacji lasów spowodowanej nadmierną konsumpcją w UE. Cel ten zostanie osiągnięty jedynie wtedy, gdy wszystkie 27 państw członkowskich prawidłowo wdroży u siebie nowe prawo i będzie się do niego stosować. Nowe prawo ma dać konsumentom pewność, że produkty dostępne na sklepowych półkach nie przyczyniły się do niszczenia lasów.

Nowe obowiązki dla Polski wynikające z EUDR

Głównym obowiązkiem krajów członkowskich Unii Europejskiej, w tym Polski, jest wyznaczenie co najmniej jednego „właściwego organu” odpowiedzialnego za wdrożenie i egzekwowanie EUDR w danym państwie do 30 grudnia 2023 roku. W związku z tym Polska musi zagwarantować, że wybrany organ (lub organy) będzie m.in. funkcjonował niezależne, a krajowe ramy prawne i instytucjonalne będą gwarantować, że nie podlega on żadnym formalnym ani nieformalnym wpływom, które mogłyby zagrozić egzekwowaniu EUDR.

Prace nad wprowadzeniem tych przepisów w Polsce prowadzi obecnie Ministerstwo Klimatu i Środowiska.

Polska musi podjąć realne działania!

W ciągu 18 miesięcy, kiedy EUDR stanie się wiążące także dla podmiotów prywatnych, państwa UE muszą zagwarantować, aby krajowe ramy regulacyjne i instytucjonalne umożliwiały właściwe wdrożenie i egzekwowanie nowego prawa. Oznacza to, że najpóźniej do 30 grudnia 2024 r. Polska musi m.in.: przyjąć przepisy krajowe ustanawiające „skuteczne, proporcjonalne i odstraszające” kary za niezgodność z EUDR oraz upoważnić swoje organy celne do kontroli zgłoszeń dotyczących określonych produktów. Powinna również wdrożyć krajowe procedury administracyjne i sądowe, które zapewniają ściganie naruszeń EUDR oraz zagwarantują prawo osób fizycznych i prawnych do zgłaszania „uzasadnionych zastrzeżeń” dotyczących potencjalnych przypadków niezgodności.

W całym procesie bardzo istotny będzie również płynny przepływ informacji pomiędzy wskazanymi organami na terytorium naszego kraju, innymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej oraz Komisją. 

Na koniec przypomnijmy, że zobowiązania prawne Polski dotyczące rozpoczęcia wdrażania i przygotowania do egzekwowania nowego rozporządzenia UE w sprawie wylesiania zaczęły obowiązywać 29 czerwca 2023 roku.

Nowe przepisy nie weszłyby w życie, gdyby nie sukces globalnej kampanii #Together4Forests prowadzonej przez WWF, którą poparło 1,2 miliona obywateli i 220 organizacji pozarządowych.