Klimat na Twoim talerzu

Czy zmiana klimatu ma już wpływ na Twoje codzienne życie? Większy niż Ci się wydaje! Gwałtowne zjawiska pogodowe i rosnące temperatury coraz częściej rujnują uprawy. To przekłada się na ceny i dostępność produktów spożywczych. Susze, jeden z największych problemów rolnictwa, są teraz o 70 procent częstsze niż w erze przedindustrialnej. W tej chwili odczuwają to nasze portfele. W niedalekiej przyszłości może okazać się, że wiele produktów, do których jesteśmy przyzwyczajeni, zniknie z naszych stołów.

Polscy rolnicy rozumieją zagrożenie

W tym roku kilka kryzysów nakłada się na siebie jednocześnie, prowadząc do coraz wyższych cen żywności. Przede wszystkim wojna w Ukrainie, ogromnym eksporterze zboża. Ukraina i Rosja odpowiadają łącznie za 30 procent globalnego handlu pszenicą i 32 procent jęczmienia. 

Na to wszystko nakłada się susza, która również znacząco podniesie ceny żywności w Polsce. Wskaźnik wilgotności gleby w niektórych regionach utrzymuje się na bardzo niskim poziomie. Najgorsza sytuacja jest na zachodzie kraju, m.in. w województwach lubuskim i wielkopolskim. 

To nie pierwszy rok, kiedy spowodowane zmianą klimatu susze windują ceny żywności. Rolnicy zmagają się z suszami od przeszło 12 lat. W tym roku mogą być jednak szczególnie dotkliwe – powodem jest przedłużający się okres bez deszczu i nienormalnie ciepły początek roku. 

Co gorsza, choć suma opadów jest taka jak zwykle, okresy bez opadów coraz częściej przeplatane są deszczami nawalnymi zamiast normalnym deszczem. Takie oberwanie chmury nie rozwiązuje problemu suszy, gdyż przesuszona gleba nie jest w stanie wchłonąć dużych ilości wody. Ta spływa więc po powierzchni, powodując gwałtowne wezbrania rzek, zamiast zasilać wody podziemne. Może to skutkować niszczycielskimi dla upraw powodziami i podtopieniami. 

Jakby tego było mało, zmiana klimatu oznacza dla rolników i sadowników dodatkowe straty spowodowane przez częstsze opady gradu, huragany, czy nawet trąby powietrzne i przymrozki. Dlatego coraz więcej rolników podaje za najważniejsze zagrożenie dla swojej działalności właśnie skutki zmiany klimatu. My natomiast powinniśmy sobie zdać sprawę, że te skutki odczujemy w naszych kieszeniach.

Od Indii po Brazylię

Zmiana klimatu jest zabójcza dla upraw na całym świecie. Indie w tym roku zostały nawiedzone przez ekstremalne upały przekraczające 50°C, które spowodują, że plony wrażliwej na ciepło pszenicy będą w tym kraju mniejsze nawet o połowę. W ubiegłym roku niespodziewana fala przymrozków zniszczyła we Francji ok. 80 proc. upraw winogron, a w Brazylii ok. 30 proc. drzew kawowych.

Kawa i winogrona to rośliny, dla których zmiana klimatu jest szczególnie destrukcyjna. Arabica, aby rosnąć, potrzebuje bardzo stabilnych warunków pogodowych z temperaturą najlepiej w granicach 18 a 21°C. Jeśli jest za gorąco, nie rośnie odpowiednio, jeśli zbyt zimno – zamarza. Z tego powodu rejony, które nadają się pod uprawę kawowca, kurczą się. Naukowcy oceniają, że do 2050 r. zmiana klimatu sprawi, iż obszar upraw kawy zmniejszy się o około 50%. Możemy więc spodziewać się coraz wyższych cen kawy, która w końcu stanie się drogim rarytasem. Podobny los może spotkać również wrażliwe kakao, herbatę, czy właśnie winogrona.

Drożejące produkty czy brak kawy i czekolady na sklepowych półkach to i tak mniejszy problem niż ten, który dotknie mieszkańców państw globalnego południa. Zmiana klimatu zagraża tam uprawom zbóż, owoców, warzyw i orzechów, które stanowią postawę pożywienia. Może to skutkować głodem oraz niedoborami mikroelementów w diecie, a konsekwencji poważnymi chorobami. 

Ocalmy Ziemię – to jedyna planeta, na której jest czekolada 

Choć zmiana klimatu gwałtownie postępuje, wciąż możemy ograniczyć jej najgorsze konsekwencje. Wiele osób już podejmuje ten wysiłek. Im będzie nas więcej, tym mamy większe szanse! Dołącz do nas i podpisz apel klimatyczny! Dowiedz się, jak zacząć działać dla klimatu już teraz i co zrobić, aby nie marnować żywności.